Першыя хрысціяне Кіраўшчыны
Сваімі меркаваннямі аб тым, калі з’явіліся першыя хрысціяне на Кіраўшчыне, падзялілася з наведвальнікамі нашага сайта Марыя Савельева з аг.Барчыцы.
З часоў хрышчэння князем Уладзімірам Русі мінула ўжо 1029 год. У наступным годзе вернікі будуць адзначаць чарговы юбілей гэтай памятнай даты. Але любы чалавек, які цікавіцца гісторыяй, разумее, што хрысціць усю Русь у адно імгненне было немагчыма, простыя людзі не маглі адразу адмовіцца ад сваіх ранейшых багоў і ідалаў.
Калі я сутыкнулася з гэтай тэмай падчас падрыхтоўкі да выпускнога экзамена па гісторыі Беларусі, у мяне ўзнікла заканамернае пытанне: калі Кіраўшчына стала хрысціянскім краем, калі нашы далёкія продкі пачалі верыць у Хрыста і ці можна вызначыць канкрэтную мяжу паміж хрысціянствам і паганствам?
У раннім Сярэднявеччы тэрыторыю нашага раёна насяляла ўсходнеславянскае племя дрыгавічоў. Яны пакінулі на нашай зямлі шматлікія помнікі, самымі, бадай, інфарматыўнымі з якіх з’яўляюцца курганныя могільнікі. Самыя буйныя з апісаных навукоўцамі курганныя могільнікі дрыгавічоў у раёне, якія налічвалі больш за 100 насыпаў, знаходзіліся каля вёсак Валосавічы і Любонічы. Менавіта па матэрыялах іх раскопак стала магчымым судзіць аб прыняцці дрыгавічамі хрысціянскіх традыцый. Да сярэдзіны Х стагоддзя ў гэтых могільніках бытаваў абрад крэмацыі, калі нябожчыка спачатку спальвалі, а потым рэшткі збіралі ў гаршчок-урну і хавалі ў кургане. А з сярэдзіны Х стагоддзя з’явіўся новы абрад – інгумацыя. Яго змест заключаецца ў тым, што калі чалавек паміраў, то яго больш не спальвалі, а проста, часам у берасцяных трунах, хавалі ў кургане. Вось тут і вызначаецца першая прыкмета таго, што хрысціянства пачало браць верх над паганствам, бо менавіта царква забараняла спальваць нябожчыкаў. Чаму? Ды таму, што калі спаліць цела, то хто ўваскрэсне ў час другога прышэсця і паўстане перад Боскім судом? Але нават нягледзячы на пранікненне хрысціянскіх поглядаў у пахавальны абрад дрыгавічоў нельга казаць, што ўсе яны сталі вернікамі. Канчаткова аб выцясненні паганства можна казаць толькі ў ХІІІ стагоддзі, калі звычай насыпаць курган над магілай памерлага зышоў у нябыт, і вылізныя насыпы ператварыліся ў невялічкія ўзгоркі, якія насыпаюць і сёння. Такім чынам, 988 год – гэта сімвалічная дата, пачатак адліку хрысціянства ў Кіеве, у той час як у аддаленых ад сталіцы раёнах Русі яшчэ доўга бытавалі паганскія звычаі.
На жаль, помнікі археалогіі няспынна знікаюць з твару кіраўскай зямлі, як і па ўсёй Беларусі, а інфармацыю аб іх мы атрымліваем з цыдулак навукоўцаў, якім больш за сто гадоў. Помнікі разбураюцца падчас натуральных прыродных працэсаў, ад рук аграрыяў і так званых “чорных капацеляў”. Ужо сёння нават старажылы вёскі Любонічы не могуць прыгадаць, дзе знаходзіўся адзін з буйнейшых дрыгавіцкіх могільнікаў на ўсёй тэрыторыі Беларусі. Ад яго засталася бадай толькі назва суседняй вёскі – Курганы.
Калі не прадпрымаць дзеянняў у напрамку больш пільнай абароны помнікаў гісторыі, то можа стацца так, што новай інфармацыі аб нашай старажытнасці мы атрымаць ужо не зможам. Таму кожнаму з нас неабходна зрабіць усе, што ад нас залежыць, каб захаваць гістарычную спадчыну для нашчадкаў.